‘Meedoen in de samenleving’ is het motto van dit programma.

Geldermalsen zet in op een samenleving waarin iedereen mee kan doen, een inclusieve gemeente heet dat. Dat vertaalt zich onder meer in een ruimhartig minimabeleid, een breed samengesteld Kernteam met oog en oor voor inwoners die extra ondersteuning nodig hebben en het initiëren en actief meedoen in projecten op het gebied van bevordering van gezondheid, sport en educatie.

De gemeente brengt inwoners, maatschappelijke organisaties en bedrijven bij elkaar en wil waardevolle initiatieven uit de gemeenschap ondersteunen. We willen ruimte geven voor de eigen verantwoordelijkheid van de inwoners. De dorpen bepalen zoveel als mogelijk hun eigen leefbaarheidsagenda. De komst van Dorpsplannen, van en door het dorp gemaakt, worden financieel gestimuleerd.

Sinds 2015 heeft de gemeente nog meer verantwoordelijkheid gekregen binnen het sociale domein. De transformatie hierbinnen is echter nog lang niet klaar en feitelijk pas begonnen. De gemeente – al dan niet op de achtergrond – stimuleert en vervult zo nodig de rol van regisseur. De transformatie gaat daarmee vorm krijgen en draagt bij aan het sociale gezicht van Geldermalsen.

De transformatie in het sociale domein
Het proces van de transformatie in het sociaal domein is in volle gang en gaat het sociale gezicht van Geldermalsen vorm geven. Ook moet de transformatie meer leiden naar de inclusieve gemeente. De taken en verantwoordelijkheden voor jeugdzorg, Wmo en de Participatiewet vragen de komende jaren onze volle aandacht. Zo wordt op landelijk niveau beleid- en regelgeving steeds meer aangescherpt door ervaringen en jurisprudentie.

Dorps en wijkgericht werken/ Burgerparticipatie
De maatschappelijke tendens is om dorpen meer zeggenschap over hun eigen leefomgeving te geven en dit vanuit gemeenten ook te stimuleren. Binnen Geldermalsen geven we hier vorm aan door onder meer het stimuleren van het opstellen van dorpsplannen en de aanwezigheid van dorpsambtenaren.

De toekomst van peuteropvang
Er spelen momenteel een aantal ontwikkelingen op het gebied van voorschoolse voorzieningen:

1. Wet harmonisatie voorschoolse voorzieningen
1 januari 2018 is de beoogde invoeringsdatum van de Wet harmonisatie voorschoolse voorzieningen. Deze wet regelt dat peuterspeelzaalwerk en kinderopvang worden geharmoniseerd. Het peuter-speelzaalwerk wordt niet meer als zelfstandige categorie in de Wet Kinderopvang en kwaliteitseisen opgenomen. Er is straks geen verschil meer in de financieringsstromen en kwaliteitseisen voor de kinderopvang (0-4 jaar) en het peuterspeelzaalwerk (peuteropvang 2,5 - 4 jaar). Voor beide voorzieningen kunnen werkende ouders kinderopvangtoeslag bij de Belastingdienst aanvragen.

2. Bestuursafspraken VNG en het rijk
In 2016 hebben het rijk en de VNG bestuursafspraken gemaakt om in de periode 2017-2021 voor alle peuters een plek in de voorschoolse voorzieningen/peuteropvang te realiseren.

3. Onderwijsachterstandenbeleid
Sinds 30 mei jl. is bekend dat het onderwijsachterstandenbeleid met dezelfde beleidsuitgangspunten gecontinueerd wordt in 2018. Dit in tegenstelling tot eerdere berichten. Het huidige beleid wordt met één jaar verlengd (met een bezuiniging van 7-11%) en de nieuwe regering zal beslissen over de verdeling van het onderwijsachterstanden budget voor 2019 en verder. Landelijk zal in 2018 € 65 miljoen bezuinigd worden op het onderwijsachterstandenbeleid. Voor Geldermalsen betekent dit waarschijnlijk een bezuiniging van ongeveer € 12.000.

Deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat gemeenten hun beleid ten aanzien van voorschoolse voorzieningen moeten herzien. Subsidie voor exclusief de peuterspeelzaal organisaties is niet meer mogelijk. De gemeente is verantwoordelijk voor een aanbod voorschoolse voorzieningen voor alle peuters. Het aanbod moet adequaat en financieel toegankelijk zijn. Omdat werkende ouders kinderopvangtoeslag aan kunnen vragen bij de Belastingdienst, zal de gemeente peuters uit kostwinnersgezinnen in een regeling moeten voorzien die ook voor deze peuters de peuteropvang financieel toegankelijk maakt.

Het streven van gemeenten moet erop gericht zijn dat alle peuters een voorschoolse voorziening/peuteropvang bezoeken en dat er een extra aanbod is voor peuters die dat nodig hebben (voor- en vroegschoolse educatie, vve).

Kwaliteitsslag kinderopvang - Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang (IKK)
Naast bovenstaande ontwikkelingen rondom voorschoolse voorzieningen, zijn GGD GHOR Nederland en de VNG ook bezig met een grote kwaliteitsslag binnen de kinderopvang. Het doel van Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang is werken aan opvang van hoge kwaliteit en het verminderen van regeldruk; de kwaliteitseisen in de kinderopvang en het toezicht daarop moeten worden aangepast. Omdat sommige kwaliteitseisen niet zomaar losgelaten kunnen worden, is ervoor gekozen om in 2017 eerst te starten met een aantal pilots, om te kunnen experimenteren met de nieuwe insteek. Daarna moet blijken welke kwaliteitseisen per 1 januari 2018 definitief gaan veranderen in de wet en hoe het toezicht en de handhaving hierop vormgegeven moet worden.

Voor 2018 kan het dus zijn dat deze ontwikkelingen binnen de kinderopvang gevolgen hebben voor de urenverdeling van en afspraken met de GGD.

Tussen de programma’s in deze begroting bestaan onderlinge relaties.

Programma 3 (Leefbaarheid, welzijn en zorg) en programma 2 (Wonen, werken en bedrijven) heeft diverse dwarsverbanden zoals:

• (preventieve) woningaanpassingen
• verschillende woon/zorg-initiatieven

De samenhang met programma 4 (Landschap, verkeer en openbare ruimte) komt naar voren bij:

• dorpsplannen
• onderwijsgebouwen
• vervoer
• speelvoorzieningen
• sportvelden