Op 15 juni 2017 hebben de gemeenteraden van Geldermalsen, Neerijnen en Lingewaal ingestemd met het herindelingsadvies West Betuwe. Eind juni heeft ook de provincie Gelderland een positief advies gegeven. Voor het daadwerkelijk realiseren van de bestuurlijke fusie met ingang van 1 januari 2019, resteert de wettelijke procedure die door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties inmiddels is opgestart.

In het strategisch profiel voor de nieuwe gemeente hebben de gemeenteraden als belangrijke ambitie benoemd: ‘Samen met de samenleving’, waarin de nieuwe gemeente vooral de eigen kracht en het zelforganiserend vermogen van inwoners, ondernemers en organisaties wil benutten, en in vertrouwen ruimte wil bieden om zelf initiatieven te ontwikkelen. Eén van de opdrachten voortvloeiende uit het vastgestelde Herindelingsadvies West Betuwe is een verdere uitwerking van de strategische visie.

Het uitwerken van de strategische visie wordt opgepakt in een interactief proces met de samenleving. Dit traject start in 2017 en loopt door in 2018. In dit proces gaan de gemeenten Geldermalsen, Neerijnen en Lingewaal, en de inwoners, ondernemers en (maatschappelijke) organisaties in de 26 kernen en het buitengebied samen aan de slag om nader invulling te geven aan de ‘agenda voor de toekomst’ als nadere uitwerking van de definitieve strategische visie voor de nieuwe gemeente West Betuwe.

Doel van dit proces is dat bewoners, ondernemers en (maatschappelijke) organisaties zélf positie bepalen ten aanzien van de kernen en het buitengebied. 'Wie zijn we en wie willen we in de toekomst zijn?'. In de brede zin van het woord, ruimtelijk, economisch en maatschappelijk. Hoe geven we samen inhoud aan een duurzame ontwikkeling van onze leefomgeving en hoe (her)verdelen we taken en verantwoordelijkheden tussen de participerende samenleving en een modern openbaar bestuur. De resultaten van dit proces worden samengebracht in een zogenaamd ‘Bidbook’, een document dat een nadere uitwerking vormt van de strategische visie en dat tevens een belangrijke basis gaat vormen voor de na 1 januari 2019 (wettelijk verplicht) op te stellen omgevingsvisie voor de nieuwe gemeente.

Resultaatindicator:

1. Het 'Bidbook' zal uiterlijk in november 2018 ter vaststelling aan de gemeenteraden worden voorgelegd.

Voor het interactieve proces om te komen tot de 'agenda van de toekomst", is een Plan van Aanpak opgesteld. Met ondersteuning van een extern bureau wordt in een aantal fasen toegewerkt naar de uiteindelijke vaststelling van het Bidbook:

1. Via een ansichtkaartenactie, gesprekken met contactpersonen in alle kernen en speciale acties voor de jeugd (Vlog your village) en jong volwassenen, maar ook door schouwen in alle kernen wordt informatie opgehaald over wat er leeft en speelt in de kernen;
2. het per kern organiseren van een dorpsdebat waarin de informatie wordt teruggegeven (een agenda voor het Bidbook van de kern): wat vinden we belangrijk, wat willen we koste wat kost behouden en wat zou er in de toekomst moeten veranderen, wat kunnen we zelf en waar hebben we hulp nodig van de nieuwe gemeente en welke prioriteiten stellen we daarbij?;
3. platformbijeenkomsten gericht op de buitengebieden, ondernemers en gezondheid/welzijn/ onderwijs en bijeenkomsten panoramagroep (een reflectiegroep van binnen en buiten de nieuwe gemeente);
4. organiseren van 3 arenadebatten waarin stapsgewijs wordt toegewerkt naar een concept Bidbook:
   a.   agenda voor het Bidbook;

b. onderlinge verhoudingen openbaar bestuur, gemeenteraad en samenleving in een
participerende samenleving;
c. Concept Bidbook;

5. Presentatie en discussie over het Bidbook tijdens bewonersavonden in de drie huidige gemeenten
6. Vaststellen ontwerp Bidbook door de gemeenteraden van de afzonderlijke gemeenten en aanbieden aan de nieuwe gemeenteraad.

Dit proces wordt aangestuurd door de Stuurgroep West Betuwe en voor de procesbegeleiding is naast het externe bureau een ambtelijke Projectgroep samengesteld uit de drie gemeenten.

Bij de vaststelling door de gemeenteraden van het herindelingsadvies West Betuwe is ook kennis genomen van het Plan van Aanpak voor de implementatiefase en is ingestemd met het beschikbaar stellen van het benodigde krediet (totaal 2,8 miljoen euro en per gemeente 927.000 euro). In deze kredietaanvraag zijn ook de geraamde kosten voor het Bidbookproces opgenomen.

Het Bidbookproces is een arbeidsintensief proces en vraagt in ondersteunende zin veel van de ambtelijke organisatie. Het is dan ook noodzakelijk dat in de organisatie voldoende tijd en capaciteit wordt vrijgemaakt om dit traject tot een gezamenlijk succes te maken.

De nieuwe gemeente West Betuwe is er voor haar samenleving: haar inwoners, ondernemers en (maatschappelijke) organisaties. Bestuurders en ambtenaren zijn dichtbij en voor iedereen makkelijk te bereiken. Persoonlijk contact staat voorop, waar mogelijk digitaal ondersteund. Ook verstrekt de nieuwe gemeente publieksproducten, zoals paspoorten, rijbewijzen en vergunningen, zo dicht mogelijk bij de inwoner. Iedereen wordt gastvrij en vriendelijk ontvangen. De gemeente West Betuwe wil weten wie haar inwoners, ondernemers en (maatschappelijke) organisaties zijn.

In het vastgestelde Herindelingsontwerp tot de samenvoeging van de gemeenten Geldermalsen, Neerijnen en Lingewaal, zijn vier ambities voor de nieuwe gemeente West Betuwe opgenomen. Deze ambities vormen het kader voor de bouw van de nieuwe organisatie.

Eén van deze ambities betreft 'Dienstverlening dichtbij en op maat". Bestuurders en ambtenaren zijn dichtbij en voor iedereen makkelijk te bereiken. Persoonlijk contact staat voorop, waar mogelijk digitaal ondersteund. Publieksproducten worden zo dicht mogelijk bij de burger verstrekt.

Op basis van dienstverlening dichtbij en de vast te stellen principes voor dienstverlening voor de gemeente West Betuwe gaan we in Geldermalsen werken aan het optimaliseren van dienstverlening. Dit impliceert werken aan verandering in cultuur, inrichting en dagelijks handelen. Het verbeteren van dienstverlening moet nog meer een continue proces worden.

Wij geven invulling aan de nieuwe dienstverleningsprincipes en aan de rol van de gebiedsmakelaar.

Resultaatindicatoren

1. In de eerste twee kwartalen van 2018 zijn twee experimenten om de dienstverlening te vernieuwen gestart;
2. Uiterlijk in het tweede kwartaal van 2018 is samen met Neerijnen en Lingewaal bepaald hoe dienstverlening West Betuwe er uit komt te zien.

In samenwerking met Neerijnen en Lingewaal worden dienstverleningsprincipes opgesteld ter verfijning van de uitgangspunten genoemd in het herindelingsontwerp West Betuwe. Deze principes worden actief gedeeld met de verschillende harmonisatie- en werkgroepen, bestuur en inwoners.Met name in de voorbereiding naar West Betuwe toe is het belangrijk dat de principes zichtbaar terug komen in alle processen, in het handelen van medewerkers en bestuurders zodat de gemeente nabij aanvoelt voor de inwoner.

Om alvast te ervaren op welke wijze de gemeente meer nabij kan aanvoelen voor onze inwoner wordt integraal gezocht naar mogelijke experimenten. De experimenten hebben tot doel de dienstverlening naar een hogere waardering te brengen. Voorbeelden van experimenten kunnen zijn het inzetten van een gastvrouw/heer in de hal van het gemeentehuis, het inzetten van moderne communicatietechnieken als extra contactmogelijkheid, e.a. De resultaten worden gedeeld met Neerijnen en Lingewaal en meegenomen in de op te stellen dienstverleningsprincipes voor West Betuwe.

Er wordt naar gestreefd om de experimenten zoveel mogelijk met de bestaande middelen uit te voeren. Bestaande middelen zijn vooral inzet van onze medewerkers, opleidingsbudget en het gebruik van huidige systemen.

Experimenteren kost tijd en vergt middelen. Experimenten zullen hierdoor wellicht praktisch worden ingevuld waardoor het leereffect lager kan zijn. Systemen zullen worden geharmoniseerd experimenten worden belemmerd door onduidelijkheid over met welke systemen in de nieuwe gemeenten moet worden gewerkt. Met de gemeenten Culemborg en Tiel dient ook afstemming plaats te vinden omdat we samenwerken in de bedrijfsvoering.